CHÙA BỬU LÂM VỚI 02 BÀ MẸ VIỆT NAM ANH HÙNG VÀ 8 LIỆT SĨ
* Trí Đức
Tại khu di tích căn cứ Khu ủy khu 9 Tây nam bộ, Tỉnh ủy Bạc Liêu, Sóc Trăng, Huyện ủy Hồng Dân và các lực lượng võ trang đóng quân có tên là cánh đồng Khoen, nay là ấp Xẽo Gừa, xã Ninh Thạnh Lợi, huyện Hồng Dân, tỉnh Bạc Liêu có chùa Bửu Lâm tọa lạc. Nơi đây đã trãi qua những cơn bão khốc liệt của chiến tranh và cũng chính tại thảo am nầy có 02 Bà mẹ Việt Nam Anh hùng và 08 liệt sĩ.
Đầu thế kỷ XX, các phong trào kháng Pháp trong nước vẫn tiếp tục hoạt động quyết liệt; Cụ Đào Miên Trường, Phó tướng của Nguyên Soái Trần Diền nguyên là bộ tướng của Thiên Hộ Dương hoạt động tại Cái Bè, Tiền Giang với danh nghĩa tổ chức Thiên Địa Hội và thành lập môn phái Đức Lâm đặt tại chùa Thiền Lâm, Cái Bè. Đến năm 1903 cơ sở bị lộ và thủ lĩnh Trần Diền bị Pháp bắt giam vào ngục thất cho đến chết. Ông Đào Miên Trường cùng bộ tướng và con là Đào Tấn Phát xuôi về ấp Xẽo Gừa, xã Ninh Thạnh Lợi, huyện Hồng Dân cất thảo am giữa rừng nước mênh mông vào năm 1903. Đến năm 1909 được xây dựng lại có tên là chùa Bửu Lâm. Trên trục giao thông thủy lộ tiếp giáp 03 tỉnh Bạc Liêu, Hậu Giang, Kiên Giang, ghe xuồng qua lại dưới táng cây đước réo rất tiếng đàn, hỏi ra mới hay có một nhà sư đang dạy lễ nhạc cổ truyền Phật giáo cho các môn đệ, họ dừng chân bước vội lên chùa nhấp ngụm trà nóng và đặt tên là chùa Thầy Kéo bởi Thầy Tấn Phát mà kéo đàn nhị thì khoan nhặt tuyệt vời! Cũng tại nơi ấy, một thời quy tụ nhiều nghệ sĩ là các nhà sư Phật giáo nổi danh một thuở với những lễ hội mang đậm nét văn hóa Phật giáo của khu vực đồng bằng sông Cửu Long và có nhiều đóng góp cho nền lễ nhạc Phật giáo Nam bộ.
Năm 1940, Thầy Miên Trường viên tịch, Thầy Tấn Phát cũng ra đi vào năm 1944. Đến ngày toàn quốc kháng chiến, chùa Bửu lâm trở thành đại bản doanh của Ban Chỉ huy Quân sự huyện Phước Long, căn cứ của bộ đội Vũ Đức, tiểu đoàn 124. Đến năm 1946, chùa bị tàn phá trong một một trận càn. Năm 1955, chùa Bửu Lâm được khôi phục và được dùng làm tiền trạm của Khu ủy Khu 9 Tây Nam bộ, nơi đây có n hiều cuộc họp quan trọng của Tỉnh ủy Bạc Liêu, Công an huyện Phước Long cũng đóng tại đó và có cả Đảng ủy xã Ninh Thạnh Lợi. Thời gian nầy có các cụ Sơn Vong, Maltha Thông, Huỳnh Cương về công tác và ở tại chùa, Bửu Lâm còn in dấu chân của các Cụ Lê Duẫn, Cụ Vũ, Ông Năm Cừ, Chú Sáu Dân …Trong vùng giải phóng, địch cứ càn quét, chùa bị phá hủy rồi được dựng lại, tiếng chuông mõ hòa lẫn tiếng đạn bom, lời kinh tiếng kệ hòa nhập vào lòng người xoa dịu nỗi đau của chiến sĩ đồng bào trước những đau thương mất mát. Theo bước chân của những người anh hùng, bảy người con của Thầy lần lượt tham gia cách mạng, người lãnh nhiệm vụ nơi chiến tuyến, người ở lại chùa hoạt động hợp pháp trong lớp áo nâu sồng. Trong 7 chiến sĩ ấy có 06 người là Đảng viên Đảng CSVN và đặc biệt có 02 người mẹ…
Mẹ Đào Kim Huê tham gia cách mạng trong thời kỳ kháng Pháp, năm 60 là Tổ trưởng Phụ nữ giải phóng, năm 69 bị lực lượng nhảy dù bắt đến năm 70 ra tù và tiếp tục hoạt động, người phụ nữ Đảng viên ấy lại cống hiến cho sự nghiệp cách mạng với 05 đứa con hy sinh trên chiến trường Nam bộ và Bà Chủ tịch nước phong tặng Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.
Còn mẹ Đào Kim Hoa tham gia cách mạng từ năm 1945, là Ủy viên Ban Chấp hành Phụ nữ huyện, được kết nạp vào Đảng CSVN năm 1961, quá trình đấu tranh đã nhiều lần vào tù ra khám, cả gia đình Mẹ đều tham gia cách mạng, có 05 người con thì đã hy sinh hết 03 và Mẹ cũng được Nhà nước phong tặng Bà mẹ Việt Nam Anh hùng.
Khi nước nhà được độc lập thống nhất, gia đình họ tộc Đào từ nhiều nẻo đường lưu lạc tìm về nơi chôn nhau cắt rốn, thăm lại chùa xưa giờ chỉ còn là nền cũ hoang phế. Bên chòi tranh mái lá xác xơ, họ điểm danh ai còn ai mất và có kế hoạch khôi phục di tích của tiền nhân, nhưng mãi đến năm 1999 chùa Bửu lâm mới được con cháu tộc họ Đào dựng lại, đến năm 2003 thì được Ban Trị sự (BTS) Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) tỉnh Bạc Liêu tiếp nhận. Năm 2010 được Ủy ban nhân dân tỉnh Bạc Liêu ra Quyết định công nhận Chùa Bửu Lâm là cơ sở tự viện thuộc GHPGVN với thành tích là cơ sở cách mạng. Năm 2012, Sư cô Thích Nữ Liên Nam là đệ tử của Sư cô Thích Nữ Nghiêm Thành chùa Giác Hoa, sau khi học xong chương trình Cao đẳng Phật học tại Bạc Liêu được Giáo hội đưa về trông coi chùa. Qua 02 năm thử việc, xét thấy Sư cô có đủ điều kiện đảm nhận trọng trách nên Ban Trị sự GHPGVN huyện Hồng Dân có tờ trình đề nghị Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Bạc Liêu bổ nhiệm trụ trì.
Sáng ngày 23/12/2014, Lễ Bổ nhiệm trụ trì chùa Bửu Lâm được long trọng cử hành. Tham dự có Thượng tọa Thích Quảng Thới, Phó trưởng BTS GHPGVN tỉnh Bạc Liêu; Đại đức (ĐĐ) Thích Phước Chí, Ủy viên Hội đồng Trị sự, Phó trưởng BTS; Ni sư Thích Nữ Diệu Nghĩa, Phó trưởng BTS; ĐĐ Thích Giác Tiếp, Trưởng Ban Kiểm soát BTS; ĐĐ Thích Thanh Nhân, Trưởng BTS GHPGVN huyện Hồng Dân; Chư Tôn đức trong BTS tỉnh, các huyện thành phố và trụ trì các tự viện. Về phía Chính quyền có các Ông Trần Thanh Sơn, Ủy viên thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện Hồng Dân; Ông Danh Khiên, đại diện Ban Chỉ huy Công An huyện; Bà Lê Thúy Hà, Phó Chủ tịch UBND xã Ninh Thạnh Lợi; Ông Lâm Sơn Vui, Chủ tịch UBMTTQVN xã; Ông Văn Long, Xã Đội trưởng; Ông Ngô Văn Điền, Trưởng ấp Xẽo Gừa cùng với số đông Phật tử.
Tại buổi lễ, sau phần nghi thức, Đại đức Thích Thiện Năng, Phó Thư ký Ban Trị GHPGVN tỉnh, Phó trưởng BTS GHPGVN huyện tuyên đọc Quyết định của Ban Trị sự GHPGVN tỉnh Bạc Liêu chính thức bổ nhiệm Sư cô Thích Nữ Liên Nam đảm nhận chức vị Trị trì chùa Bửu Lâm. Sau lời phát nguyện nhận nhiệm vụ của tân trụ trì, Thượng tọa Thích Quảng Thới ban đạo từ cho buổi lễ, Ngài ngỏ lời cảm ơn Lãnh đạo chính quyền, các ngành các cấp đã quan tâm giúp đỡ cho ngôi chùa được sinh hoạt, Thượng tọa bày tỏ lòng biết ơn họ tộc Đào đã có công giữ gìn ngôi chùa cho đến hôm nay, Thượng tọa cũng sách tấn Sư cô tân trụ trì hãy cố gắng làm tốt trọng trách được giao, hướng dẫn đồng bào Phật tử tu học, động viên mọi người cống hiến nhiều hơn nữa góp phần xây dựng quê hương xứ sở và phát triển cơ sở tự viện ngang tầm với giá trị lịch sử có một không hai tại tỉnh Bạc Liêu nầy.
Cập nhật ( 09/01/2015 )
