Trường Trung cấp Phật học Bạc Liêu được hình thành trong bối cảnh rất đặc biệt.Phật giáo Bạc Liêu thành lập vừa tròn một năm còn gặp nhiều khó khăn về vật chất lẫn nhân sự. Đó là một sự kiện lịch sử của ngôi trường Phật học ra đời mà không ai dám nghĩ sẽ được thành lập. Trong thời điểm Bạc Liêu và Cà Mau được tách ra từ tỉnh Minh Hải vào năm 1997, cho đến năm 2000 Phật giáo Bạc Liêu mới đủ duyên thành lập và còn rất non trẻ.

Nếu không có bậc cao Tăng thạch trụ ở vùng đất Bạc Liêu, cả đời tâm huyết hoằng truyền chánh pháp, thì không thể có ngôi trường Phật giáo Bạc Liêu đó là Đức Hòa thượng Thích Huệ Hà.

Nguyên Hiệu trưởng Trường Trung cấp Phật học Bạc Liêu
Hoà thượng Thượng Huệ hạ Hà (1936 – 2009) – Nguyên Uỷ viên Hội Đồng Trị Sự GHPGVN, Trưởng ban Ban Trị sự Phật giáo tỉnh, Hiệu trưởng Trường Phật học Bạc Liêu, Trưởng Ban Quản trị Quán Âm Phật Đài, Trụ trì chùa Long Phước.
Bằng tinh thần phụng sự Đạo pháp, kế vãng khai lai, báo Phật ân đức, đóng vai long tượng trong Phật pháp, mô phạm chốn rừng thiền, Hoà thượng đã nỗ lực hoằng dương Chánh pháp, mở Trường Phật học để đào tạo Tăng tài, kế thừa Đạo mạch, làm cho Tổ ấn trùng quang, Đạo vàng xán lạn, xứng danh con nhà họ Thích ngàn đời.
Ban Trị sự Phật giáo tỉnh thành lập năm 2000, năm 2001 Hòa thượng quyết định xin phép thành lập Trường Cơ bản Phật học (nay là Trung Cấp Phật học) đến năm 2002 vào sau mùa An cư kiết hạ đã đáp lại công hạnh của Hòa thượng, Trường Cơ bản Phật học đã hoàn thành thủ tục chính thức đi vào hoạt động do Hòa thượng Thích Huệ Hà đảm nhiệm Hiệu trưởng.Trường Cơ bản Phật học Bạc Liêu đặt biệt có thêm Phân hiệu Nam Tông Khmer, như vậy Trường có Phân hiệu Bắc và Nam Tông song hành dưới mái Trường Cơ bản Phật học Bạc Liêu, Phía Nam tông do Hòa thượng Lý Sa Mouth – Phó Hiệu trưởng đảm trách. Ban Giám hiệu khi đó gồm 5 vị chủ chốt:
Hiệu Trưởng:Hòa thượng Thích Huệ Hà
Phó Hiệu trưởng có 3 vị:
– Thượng toạ Lý Sa Mouth
– Đại đức Thích Giác Nghi
– Cư sĩ Trần Phước Thuận
Chánh văn phòng: Cư sĩ Nguyễn Thái Hạo.
Lúc đầu, Trường chỉ hoạt động dạy lớp giáo lý dài hạn, đến một năm sau mới nhận được quyết định chính thức (QĐ số 970/QĐ-UB ngày 14 tháng 10 năm 2002 của UBND tỉnh Bạc Liêu).
Lớp Cơ bản Phật học đầu tiên có 45 Tăng Ni sinh. Ban Giảng huấn 16 vị, trong đó có 07 Cử nhân, 09 Giảng sư Phật học và hợp đồng 02 Thạc sĩ cư sĩ.
Năm 2003 xây dựng thêm một Thư viện cũng vừa là Nhà phát hành sách để phục vụ nhu cầu nghiên cứu, học tập của Tăng Ni sinh và tín đồ Phật tử.
Đến đầu năm 2005, được cấp phép mở thêm một lớp Cao đẳng chuyên khoa trực thuộc Trường Cơ bản Phật học Bạc Liêu (Giấy phép số 283/UB ngày 22 tháng 3 năm 2005 của UBND tỉnh Bạc Liêu). Lớp Cao đẳng Phật học khoá I được khai giảng vào ngày 30/10/2005 tại Trường Trung cấp Phật học Bạc Liêu.
Năm 2005 xây dựng thêm một tăng xá, tầng dưới có 8 phòng dành cho các bậc tôn túc, giảng sư; tầng trên là thư viện (hiện có hàng ngàn đầu sách, đủ các loại kinh luật luận và các sách nghiên cứu Phật học, văn học, sử học, triết học…).
Năm 2007, sau Đại hội Phật giáo Tỉnh, Đại đức Thích Giác Nghi nhận nhiệm vụ mới, Ban Giám hiệu bổ sung 03 vị Phó Hiệu trưởng. Đến thời điểm này Ban Giám hiệu gồm có 06 vị:
Hiệu trưởng: Hòa thượng Thích Huệ Hà
Phó Hiệu Trưởng có 5 vị:
– Thượng toạ Lý Sa Mouth
– Đại đức Thích Phước Chí
– Đại đức Thích Thiện Phúc
– Sư Cô Thích Nữ Nghiêm Thành
– Cư sĩ Trần Phước Thuận
Chánh Văn Phòng: Đại đức Thích Thiện Phúc
Toàn trường khi đó có 04 lớp học, mỗi lớp ở một điểm học khác nhau: Lớp Cao đẳng ở chùa Long Phước, lớp Trung cấp Ni ở chùa Giác Hoa, hai lớp Sơ cấp và Trung cấp Nam tông Khmer ở chùa Buppharam và 06 điểm chùa khác trong địa bàn tỉnh. Đây là Trường Trung cấp Phật học duy nhất ở Nam bộ có dạy cả hai chương trình Bắc tông và Nam tông.
Trường dần dần lớn mạnh qua số lượng từ 23 Tăng Ni sinh tốt nghiệp khoá I lên con số 52 Tăng Ni sinh được xét tuyển tham dự khoá II Cao đẳng Phật học Bạc Liêu. Riêng phân hiệu Nam tông Khmer có 7 địa điểm ở chương trình từ năm thứ nhất đến năm thứ tư, tổng cộng có 215 Tăng sinh theo học. Hiện nay các lớp đã đi vào hoạt động hiệu quả.
Trong kỳ Đại lễ Vesak 2007 tổ chức tại Thái Lan, trường đã chính thức gia nhập vào Hiệp hội các trường Đại học Phật giáo trên thế giới. Đến nay đã có hàng trăm Tăng Ni sinh tốt nghiệp ra trường đóng góp cho sự nghiệp phát triển Phật giáo.
Năm 2009 Hoà thượng Thích Huệ Hà qua đời, Thượng toạ Thích Phước Chí được phân công thay Hòa thượng làm Hiệu trưởng theo Quyết định số 282/QĐ/BGDTN/HĐTS ngày 29/6/2009 của Ban Giáo dục Tăng Ni Trung ương GHPGVN.
Gần 20 năm hoạt động, đến nay mới hội đủ duyên lành để khởi công xây dựng một ngôi trường đủ tiêu chuẩn. Hòa thượng Thích Huệ Trí, Trưởng ban Ban Trị sự GHPGVN tỉnh quyết định xây dựng Trường Trung cấp Phật học tại Trụ sở Ban Trị sự. Lễ khởi công đã được Ban Trị sự Phật giáo tỉnh long trọng tổ chức vào sáng ngày 04/11/2020 (19/9/Canh Tý), nhân Lễ Vía Bồ Tát Quán Thế Âm.
Dự kiến Trường sẽ được Khánh thành và đưa vào sử dụng nhân dịp Lễ Huý kỵ Cố Hoà thượng Thích Huệ Hà lần thứ 13, đồng thời là công trình chào mừng Đại hội GHPGVN tỉnh vào năm 2022. Công trình Trường Trung cấp Phật học Bạc Liêu được xây dựng với diện tích ngang 19m, dài 40m, gồm 1 tầng trệt, 2 tầng lầu. Tin rằng, khi ngôi trường mới được hoàn thành, sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho công tác giáo dục, chăm bồi các thế hệ Tăng Ni sinh, từ đó ra sức đóng góp cho công tác Phật sự tại địa phương, xây dựng Phật giáo Bạc Liêu ngày càng phát triển trang nghiêm.

Phối cảnh Trường Trung cấp Phật học Bạc Liêu
Thực hiện: TTTT PG Bạc Liêu