|
HOẰNG PHÁP VỚI THANH THIẾU NIÊN * Thích Như Giải Từ khi Phật giáo du nhập vào Việt Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình vươn lên, hoà nhập cùng với cộng đồng Quốc tế. Nông thôn chuyển hướng ra thành thị thì đời sống khoa học kỹ thuật, công nghệ cao như: điện thoại di động, internet, ti vi… ảnh hưởng rất lớn, chiếm nhiều thời gian trong cuộc sống của cộng đồng, đặc biệt là tầng lớp thanh thiếu niên, phần lớn thời gian được dành vào việc học hành, thi cử (học cua, học thêm, học kèm, ôn thi, luyện thi…), khi rảnh thì các em hỉ hiết giải trí trên mạng, vui với chat, với mail… HOẰNG PHÁP VỚI THANH THIẾU NIÊN * Thích Như Giải Từ khi Phật giáo du nhập vào Việt Trong bối cảnh đất nước đang chuyển mình vươn lên, hoà nhập cùng với cộng đồng Quốc tế. Nông thôn chuyển hướng ra thành thị thì đời sống khoa học kỹ thuật, công nghệ cao như: điện thoại di động, internet, ti vi… ảnh hưởng rất lớn, chiếm nhiều thời gian trong cuộc sống của cộng đồng, đặc biệt là tầng lớp thanh thiếu niên, phần lớn thời gian được dành vào việc học hành, thi cử (học cua, học thêm, học kèm, ôn thi, luyện thi…), khi rảnh thì các em hỉ hiết giải trí trên mạng, vui với chat, với mail… Tuy nhiên, sự thiếu chín chắn và non nớt trong nhận thức khiến lứa tuổi thanh thiếu niên có chiều hướng đánh giá thấp cái tích cực, tập trung phê phán cái tiêu cực; hoặc là đánh giá quá cao bản thân mình, tỏ ra tự cao, coi thường người khác. Do đó, nhân phẩm, tính cách, nhận thức có sự thiên lệch theo hướng tiêu cực với những biểu hiện: – Thứ nhất, lớp trẻ tiếp nhận giá trị văn hoá một cách lệch lạc, thiếu cân nhắc, lựa chọn, chạy theo những giá trị tầm thường, không lành mạnh. – Thứ hai, sự yếu kém về năng lực và trình độ để cảm nhận chủ yếu xuất phát từ yếu tố trực qua của bản thân các em. – Thứ ba, năng lực sáng tạo của thanh thiếu niên còn hạn chế ở nhiều mặt. Các em không tìm ra được hướng đi đúng cho mình trên con đường khám phá, giải mã các giá trị chân – thiện – mỹ. – Thứ tư, Những nếp sinh hoạt, cư xử trong lối sống, giao tiếp học đường, giao tiếp xã hội có xu hướng cực đoan hoá so với chuẩn mực giá trị chung của xã hội. Hệ quả của những vấn đề trên là hàng loạt những tệ nạn xã hội, những vấn đề thời sự nóng bỏng, nó gióng lên hồi chuông cảnh báo về giáo dục thanh thiếu niên trong thời đại ngày nay mà toàn xã hội cần phải quan tâm. Hơn ai hết Phật giáo chúng ta có truyền thống hộ Quốc an dân, luôn đồng hành cùng sự thịnh suy với dân tộc, chúng ta phải có trách nhiệm đối với thế hệ tương lai của đất nước. Mọi người đều công nhận rằng: Thanh thiếu niên là tương lai của dân tộc, là nguyên khí của quốc gia, là rường cột của nước nhà, là thế hệ kế thừa của Đạo pháp, trách nhiệm của chúng ta phải chăm bón, nuôi dưỡng, phải có nhiệm vụ quan tâm đúng mức với thế hệ trẻ. Tình trạng chung hiện nay ở các chùa, các đạo tràng phần đông là đạo hữu Phật tử lớn tuổi, ưu bà di lại chiếm đại đa số. Tổ chức gia đình Phật tử hầu như chỉ còn cái tên, chỉ còn “vang bóng một thời”, huynh trưởng ít tham gia sinh hoạt hay mất phương hướng, đoàn sinh Phật tử rời rạc, thanh thiếu niên thì không biết nhiều đế tổ chức gia đình Phật tử. Tre tàn măng mọc, rừng già mà chẳng thấy cây non, nếu có mà là cây non èo ụt, cụt ngọn, vàng vọt… đó là biểu hiện của sự suy tàn trong mai sau. Ngay nay, vì những nhu cầu vật chất, vì sự phát triển kháa nhanh của khoa học kỹ thuật mà sự hàm dưỡng tâm linh, phát triển về mặt tinh thần quá yếu nên thanh thiếu niên trở thành nạn nhân ngũ dục, hay vô tình trở thành nạn nhân của mặt trái xã hội khoa học công nghệ cao. Ở trường học, các em chỉ thường chú trọng đến các môn tự nhiên, ngoại ngữ mà bỏ quên các môn xã hội, nên sự thiếu biết về lịch sử , địa lý của dân tộc mình quá kém. Nếu kém hiểu biết về lịch sử thì làm gì có động cơ để có niềm tự hào dân tộc, mà không có niềm tự hào dân tộc thì làm gì có tâm bảo vệ dân tộc và xây dựng đất nước, đây là một kém khuyết lớn đáng lo ngại. Cho nên muốn thanh thiếu niên có niềm tự hào hay có tâm huyết bảo vệ và xây dựng văn hoá – Tôn giáo của dân tộc mình thì trước tiên phải giáo dục, hướng dẫn thanh thiếu niên hiểu một cách chính xác về lịch sử hơn 4.000 năm dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam. Hai là phải hướng dẫn thanh thiếu niên và học sinh biết về nghi lễ, thuần phong mỹ tục của dân tộc, phải biết đâu làvăn hoá bản địa, đâu là văn hoá ngoại lai, từ đó các em mới có trách nhiệm bảo vệ và xây dựng nền văn hoá cổ truyền đậm đà bản sắc dân tộc. Thứ ba là có người đến với Phật giáo bằng con đường tín ngưỡng, cầu xin cúng kính, có người đến với Phật giáo khi thất cơ lỡ vận, hay gặp cảnh sinh ly, tử biệt khổ đau cùng cực… nên họ muốn dùng lời kinh tiếng kệ, mõ sớm chuông chiều hầu vơi bớt nỗi khổ tinh thần, có người đến với Phật giáo bằng sự mầu nhiệm cảm ứng, có người quy tâm với Phật giáo bằng triết lý cao siêu… Cho nên người hoằng pháp phải nhận rõ đối tượng mình muốn hoằng pháp là ai, phải dùng cách nào để giúp họ tiếp cận giáo lý Phật đà. Nghìn năm trước, bây giờ và nghìn năm sau, pháp Tứ nhiếp luôn có giá trị, là một pháp sống động nhất trong việc nhiếp phục lòng người. Vậy đối với thanh thiếu niên chúng ta cói những biện pháp cụ thể như: – Tổ chức hướng dẫn cho thanh thiếu niên tiếp cận giáo lý – có thời khoá nhưng không quá nhiều. – Phổ biến kinh sách, nhất là sách giáo lý – có thời khóa nhưng không quá nhiều. – Nên đem giáo lý vào thi, ca, nhạc, hoạ. Dùng thi, ca, nhạc, hoạ để chuyển tải đạo lý vì thanh thiếu niên là những người rất thích âm nhạc thi ca. – Giảng giải Phật pháp phải kết hợp với khoa học, không nên giảng giải gíáo lý một cách mơ hồ, mặc khải vì tuổi trẻ có nhiệt huyết, có trình độ và rất thực tế. – Nên tổ chức những lễ phóng sinh, phóng đăng, vì đây ngoài là thú vui dã ngoại đồng thời gợi cho các em hình ảnh đẹp về văn hoá tâm linh. – Hướng dẫn cho thanh thiếu niên hiểu ý nghĩa của việc từ thiện, tổ chức cho các em tham gia làm từ thiện như thăm trại tâm thần, trại mồ côi, đồng bào bị thiên tai lũ lụt… Có như vậy , các em mới có chất xúc tác để phát khởi từ tâm, có điều kiện nhìn lại chính mình nhiều hơn. – Luôn luôn nêu những tấm gương đạo đức ở đời thường, hay nhắc lại những gương anh hùng dân tộc. Nhất là những mẩu chuyện kể về những bậc Thánh tăng giúp các em dễ nhứ dễ thâm nhập đạo lý. – Tổ chức những đội văn nghệ nghiệp dư, những buổi cắm trại dã ngoại để các em tham gia, tạo cơ hội cho các em thể hiện và khám phá chính mình. – Mở các lớp dạy miễn phí giúp cho những thanh thiếu niên thiếu điều kiện đến lớp và kêu gọi sinh viên Phật tử tham gia đứng lớp. – Ba hoằng pháp kết hợp với ban giảng huấn của BHDGDPT soạn thảo chương trình giảng dạy giáo lý cho gia đình Phật tử, cho thanh thiếu niên hợp với thời đại, hợp với trình độ căn cơ của tuổi trẻ hiện nay. – Mở những khoá tu dành riêng cho lớp trẻ như khoá tu mùa hè mà ban Hoằng pháp TW đã thựg hiện. – Tổ chức những buổi toạ đàm về những đề tài Phật pháp liên quan đến tuổi trẻ, có tính chất cập nhật, thời sự. – Tổ chức nhiều cuộc trại như trại hè, trại họp ban, trại huấn luyện… để cho các em có sân chơi của riêng mình và đây cũng là một hoạt động thu hút tầng lớp thanh thiếu niên nhiều nhất. – Không nên bắt các em phải tham dự quá nhiều cuộc lễ nghi cúng hay tụng quá nhiều giờ, hay tụng những bộ kinh quá dài điều này có thể gây cho các em cảm giác mệt mỏi nhàm chán, từ đó đưa đến cảm giác sợ tụng kinh, sợ đến chùa. Một việc không kém phần quan trọng đó là yếu tố gia đình, với chức năng là cái nôi nuôi dưỡng, gia đình giữ một vị trí quan trọng không thể thiếu trong việc giáo dục thanh thiếu niên. Gia đình phải tạo nên tâm lý và làm nền tảng vững chắc cho các em, phải chăm lo đến đời sống vật chất và tinh thần của bản thân các em để chúng có điều kiện quan tâm, tìm đến các giá trị văn hoá tốt đẹp. Cha mẹ phải gương mẫu, phải biết hy sinh nhất là trong việc hướng tâm quy Phật, phải Phật hóa gia đình giáo dục về truyền thống tôn giáo, truyền thống dân tộc. Tránh trường hợp con cái mất phương hướng tâm linh tôn giáo, dễ bị cải đạo, đổi đạo khi đứng trước ngưỡng cửa hôn nhân và vật chất. Và người tu sĩ hay người hoằng pháp phải có thân giáo, có tâm giáo, có trình độ, kỹ năng nhất định về tiếp xúc với tuổi trẻ. Tất cả những việc này, muốn thực hiện được thì các ban ngành phải nhất quán từ cấp lãnh đạo Giáo hội cho đến các vị trú trì sở tại. Bởi lẽ những vị trú trì thường cho thanh thiếu niên đến chùa chỉ lo ca hát, gây ồn náo không ưa thích, từ đó không có sự bảo bọc đúng mức mà chỉ qua tâm đến các đạo tràng dành riêng cho những người lớn tuổi mà thôi. Hơn nữa Ban hoằng pháp không thể đơn phương thực hiện, mà cần phải có sự kết hợp với Ban hoằng pháp hướng dẫn gia đình Phật tử hay Ban Đại Diện các huyện thị – nhất là vấn đề tài chánh, nếu không thì mọi kế hoạch đều không khả thi. Thấy một ngôi nhà toàn là người già, một tổ chức lớn tuổi toàn là người lớn tuổi cao niên, một bụi tre không có măng… thì chúng ta liên tưởng đến một ngôi chùa không có tuổi trẻ, không có mầm non, đạo pháp không có thế hệ thừa kế. Vì vậy các cuộc hội thảo không thể nói suông, nói trên giấy tờ mà phải bằng hiện thực. Trên đây là một vài ý kiến cạn cợt đóng góp trong diễn đàn, kính mong Ban hoằng pháp sớm đúc kết tất cả ý kiến tham luận, sớm đưa vào nghị qưyết để lợi đạo ích đời, vun bồi thêm vào truyền thống thịnh quốc an dân của Phật giáo từ ngàn xưa. |
Cập nhật ( 08/04/2011 ) |
