Hòa Thượng Thích Minh Châu – Bậc Thầy về sự nghiệp giáo dục văn hóa Phật giá

Hòa Thượng Thích Minh Châu – Bậc Thầy về sự nghiệp giáo dục văn hóa Phật giáo

* Hoàng Dũng Huệ

Nhân dịp sinh nhật lần thứ 89 của Hòa Thượng Thích Minh Châu. Viện Trưởng Sáng lập Viện Đại Học Vạn Hạnh. Các cựu sinh viên và các đệ tử về tham dự lễ mừng thọ thầy Thích Minh Châu. Đại lão Hòa Thượng tại thiền viện Vạn Hạnh 750 Nguyễn Kiệm, P4, Quận Phú Nhuận, Tp.HCM. Mặc dù sức yếu, tuổi đã cao nhưng thầy Minh Châu vẫn dành hơi sức nói chuyện với các đệ tử, phật tử.

Hoà Thượng Thích Minh Châu sinh năm 1920 tại Quảng Nam. Thầy xuất gia năm 1946, bổn sư truyền giới là thượng tọa Thích Tịnh Khiết tại chùa Tường Vân, Huế. Từ năm 1952 đến năm 1961, thầy xuất dương du học, đạt được bằng Tiến sĩ Phật Học tại Đại học Bihar – Ấn Độ với đề tài luận án “So sánh Hán bản Trung A – Hàm với Pali bản Trung Bộ Kinh”. (The Chinese Madhyma Agma and the Pàli Majjhima Nikầy a comparative Study)

Từ năm 1964 đến năm 1975, sau 14 năm du học ở nước ngoài, thầy Thích Minh Châu trở về Việt Nam và giữ chức vụ Viện trưởng Viện Đại Học Vạn Hạnh, chuyên lo sự nghiệp giáo dục Văn Hóa Phật Giáo.

Sau ngày Miền Nam giải phóng, thầy thành lập Viện Phật Học Vạn Hạnh. Năm 1979, Hòa Thượng tham gia vận động thống nhất và thành lập GHPGVN. Năm 1981, thầy làm hiệu trưởng Trường CCPHVN, cơ sở I tại Hà Nội. Năm 1984, Hòa thượng mở Trường CCPHVN, cơ sở II tại TP.HCM. Năm 1989, Hòa Thượng thành lập và làm Viện trưởng Viện Nghiên Cứu Phật Học VN và Hội Đồng Phiên dịch Đại Tạng Kinh VN.

Đại Lão Hòa Thượng Thích Minh Châu tính đến nay đã có trên 30 tác phẩm do Hòa thượng dịch và biên soạn từ kinh tạng Pàli: kinh Trung Bộ, kinh Tăng Chi Bộ, kinh Trường Bộ, kinh Tiểu Bộ, Kinh Tương Ưng Bộ: Kinh Phật Thuyết Như Vậy, kinh Pháp Cú, Kinh Lão Tăng Kệ, kinh Lão Ni kệ, kinh Phật Tự Thuyết, Bổn Sanh ( 2 tập). Thầy Minh Châu còn dịch kinh từ Abhidhamma: Thắng Pháp Tập yếu Luận (Abhidhamma Atthasangaha). Hòa Thượng còn sáng tác các tác phẩm Văn hóa phật giáo như tác phẩm Phật Pháp, đường về xứ Phật, những ngày và những lời dạy cuối cùng của Đức Phật, Đại thừa và Tiểu thừa, sách dạy Pàli (3 tập), Hành Thiền, Chữ hiếu trong đạo Phật, Hãy tự mình thắp đuốc mà đi, Chánh pháp và hạnh phúc và Lịch sử đức Phật Thích Ca.

Hòa thượng Thích Minh Châu dịch kinh Nhất Dạ Hiền Giả, Trung Bộ số 131:

“Quá khứ không truy tìm,

Tương lai không ước vọng.

Quá khứ đã đoạn tận,

Tương lai lại chưa đến,

Chỉ có pháp hiện tại,

Tuệ quán chính ở đây.

Không động, không rung chuyển

Biết vậy nên tu tập.

Hôm nay nhiệt tâm làm.

Ai biết chết ngày mai?

Không ai điều đình được,

Với đại quân thần chết.

Trú như vậy nhiệt tâm,

Đêm ngày không mệt mỏi,

Xứng gọi nhất dạ hiền,

Bậc an tịnh trầm lặng.”

Đứng trên quan điểm giáo dục, quan hệ thầy trò Đại Lão Hòa Thượng Thích Minh Châu là người có nhiều cựu sinh viên nhất. Số lượng sinh viên của các khoa Khoa học xã hội, khoa học nhân văn, khoagiáo dục, thương mại, báo chí, anh văn, hán văn, phật khoa, khoa học ứng dụng đã lên đến hàng chục ngàn cựu sinh viên Vạn Hạnh. Với quan điểm phật tử thì thầy có số lượng đệ tử lên trên vài chục ngàn.

Hàng năm cứ đến ngày 20-11, Ngày Nhà Giáo Việt Nam. Và các dịp lễ Tết, các cựu sinh viên Vạn Hạnh, các phật tử trong và ngoài nước đều dành thời gian đến thăm hỏi sức khỏe thầy. Vẫn như ngày nào… lời tâm huyết của thầy Minh Châu như một hành trang chánh đạo chánh pháp đi theo lớp đệ tử như hình với bóng, như ngọn lửa Phật Pháp trong tâm…

“Giữ tâm ý trong sạch, yêu thương giúp đỡ nhau trong công việc. Thực hành chánh ngữ, chánh kiến, chánh tư duy, giữ gìn tam quy ngũ giới trong cuộc sống đời thường.”

Một điều có ý nghĩa lớn là các anh chị em cựu sinh viên Vạn Hạnh đều là những người thành đạt có chức vụ trong xã hội. Biết tôn trọng yêu thương và giúp đỡ nhau trong công tác. Thành lập quỹ học bổng Vạn Hạnh, quỹ tang ma tương tế, tham gia công tác từ thiện xã hội cứu trợ đồng bào vùng lũ Phú Yên.

Kinh Đại Thừa vô lượng nghĩa có ghi:

Này thiện nam tử! "Giáo pháp cũng ví như nước hay rửa sạch mọi thứ cấu uế, dù là nước giếng, nước ao, nước sông, nước ngòi, nước the, nước suối hay nước biển lớn cũng đều hay rửa sạch mọi thứ cấu uế, thì nước Pháp cũng dường như vậy. Nó hay rửa sạch những cấu uế phiền não cho chúng sinh"

Đại lão hòa thượng Thích Minh Châu là bậc thầy của cựu sinh viên Vạn Hạnh, bậc thiện tri thức Vạn Hạnh.