Chiêu lừa “bắt sâu răng” ở mắt của lang băm

* Lâm Thạch

Thời gian gần đây, nhiều người rỉ tai nhau phương pháp bắt sâu răng qua mắt bằng lá tía tô đang được một số thầy lang thực hiện ở Hà Nội. Thậm chí có thầy lang còn đi chữa bệnh dạo khắp nơi. Dù trên thực tế “con sâu răng” không hề tồn tại nhưng không ít người vẫn tin, đặc biệt là các bậc làm cha làm mẹ đã nhờ thầy lang “bắt sâu” giúp cho con.

Bắt “sâu răng” qua mắt!

Qua địa chỉ liên hệ được một độc giả chuyển lại, chúng tôi tìm đến nhóm “thầy lang” khẳng định có khả năng “đặc biệt” này. Gặp người viết, chị L.T.M. – người thành thạo nhất không ngần ngại biểu diễn. Chị đi vào bếp lấy một bát ăn cơm, một nắm lá tía tô đã rửa sạch, một vỏ lọ nước muối sinh lí nhỏ mắt đã dùng hết. Sau đó, người phụ nữ này đi ra cổng, hái một lá tre ngà non còn đang cuốn tròn chưa bung ra. Chị dùng tay vò nát nắm lá tía tô rồi ra sức vắt nước vào bát đã chuẩn bị.

Ban đầu, chị bảo tôi nằm xuống ghế sofa để “bắt sâu”.  Sau khi chờ chừng 5 phút cho nước tía tô trong bát lắng cặn, chị bóp vỏ lọ nước muối sinh lí rồi nhúng đầu nắp xuống để hút nước tía tô vào trong. Trong lúc đó, tôi được mọi người hướng dẫn nằm thẳng người, ngửa mặt lên trên. Chị M. dùng một chiếc ghế nhựa ngồi một bên, sau đó cẩn thận nhỏ từng giọt nước tía tô vào mắt tôi. Nước tía tô khiến mắt tôi có cảm giác cay xè, chảy theo mũi xuống khiến miệng tôi có vị đắng của loại rau này. Chị M.nhỏ khoảng 3 lượt, mỗi lượt chừng 5-6 giọt. Chị bảo tôi nằm im chờ khoảng 10 phút. Dù nước tía tô đang tràn đầy mắt, nhưng tôi vẫn cảm giác được mình đang chảy nước mắt vì quá cay. Sau đó là cảm giác ngứa, nhoi nhói như có con gì đó bò trong mắt. Cố gắng một lúc đến khi không chịu nổi tôi nhắm nghiền mắt thì cảm giác đau rát rất khó chịu.

Trong lúc chờ  “sâu” trong mắt tôi “say” nước tía tô, chị M. tranh thủ trò chuyện và hướng dẫn cho nhóm người còn lại. Áng chừng 10 phút, chị M. dùng hai ngón tay vạch mí mắt tôi ra, sau đó dùng đầu cuống non của lá tre khều khều trong mắt tôi và kéo ra những con “sâu” dài. Lúc này mắt tôi đỡ ngứa nhưng cảm giác mờ đi. Sau khi bắt hết “sâu”, chị M. bảo tôi  đi rửa mặt. Lúc tôi đi ra, đang thấy chị M. cùng nhóm người kia đếm số lượng “sâu” đã bắt. Kết quả là 11 con “sâu” được lôi ra khỏi mắt tôi. Theo chị M. đấy là con số bình thường, bởi có người chị còn bắt được những 20 con!?

Trong cái bát ăn cơm đựng nước lọc, những “con sâu” được lấy ra từ mắt tôi chìm xuống dưới. Trông chúng chỉ nhỏ như que tăm dài chừng 2-5cm. Khi tôi dùng hai ngón tay bóp nhẹ thì chúng có vẻ hơi dính và nhơn nhớt. Có “con” còn phân ra 3 nhánh. Theo chị M., do bị nước tía tô bám vào nên trông chúng có màu nâu, nhưng kì thực chúng màu trắng. Chị M. cho biết, quê chị ở Hà Tĩnh, nhưng theo chồng ra Hà Nội sinh sống. Ở quê chị, hầu như ai cũng biết đến cách bắt sâu mắt này.

Chị Lê Thị Phương (trú tại xã Phú Thụy, huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội), người đã từng được chị M. bắt “sâu” răng kể lại: “Từ bé tôi cũng được nghe đến phương pháp bắt sâu này rồi nhưng gần đây mới được trải nghiệm. Đợt đầu tháng 6 vừa rồi, 2 răng của tôi bị đau nhức, má sưng phồng lên rất khổ sở. Vì giữa tuần nên tôi không xin nghỉ đi khám được, nhưng may là có chị làm cùng cho số điện thoại chị M. nên tôi đến nhờ và được chị M. làm miễn phí. Sau chừng 20 phút chị M. bắt cho tôi được những 20 con “sâu”. Mấy ngày sau răng tôi đỡ dần, giờ không còn đau nữa”. Không chỉ có chị Phương, trong nhóm người hôm tôi gặp tại nhà chị M., có 3-4 người khác cũng đã từng được chị M. bắt “sâu” răng bằng phương pháp này. Họ đều khẳng định cảm thấy đỡ đau răng sau 4-5 ngày (?).

Trò bịp kiếm bộn tiền

Giải thích về nguồn gốc của những “con sâu” này, T.S – BS Vũ Quốc Lương (Bệnh viện Mắt Trung Ương) cho biết : “Trong trường hợp cụ thể này, kết mạc của mắt phản ứng viêm chủ yếu với thành phần tinh dầu của nước tía tô. Do chất tiết có nhiều sợi fibrin hay còn gọi là tơ huyết nên tạo thành các sợi dài giống như sâu mặc dù đấy không phải sinh vật sống. Như vậy không phải chỉ có nước tía tô mới gây ra chất xuất tiết như trên và chất tiết này cũng không phải là sâu mắt như "thầy lang" và mọi người đã hiểu nhầm”.

TS.BS Vũ Quốc Lương cho biết “sâu” mà các “thầy lang” bắt thực chất chỉ là sợi huyết

Thực chất“sâu răng” là một cách khác để nói về răng bị hư. Sâu răng hình thành do quá trình vi khuẩn tiếp xúc, tấn công cấu trúc răng, gây ra những tổn thương trên bề mặt răng. Biểu hiện đầu tiên là chúng gây ra những lỗ sâu li ti trên bề mặt răng hay quanh thân răng, khiến người bệnh đau nhức khó chịu. Nếu bệnh lý không được điều trị kịp thời, vi khuẩn sâu răng sẽ “ăn” dần vào sâu cấu trúc răng, gây phá hủy lớp ngà và tủy răng bên trong, gây hoại tử tủy. Vậy sâu răng là một loại bệnh chứ không phải tên một loại sâu nên không thể bắt.

Ngoài ra, nhiều người dân ở một số vùng thuộc miền Trung có truyền nhau phương pháp bắt “sâu” răng bằng lá cây cơm nguội. Đây là một loại cây thân cỏ, lá mềm, mặt trên màu xanh, còn mặt dưới màu bạc,  hình thoi. Loại cây này thường mọc dại ở các bờ bụi. (Tuy cùng tên gọi nhưng không phải cây cơm nguội ở ngoài các tỉnh miền Bắc – PV). Loại lá cây này được đun lên như nấu nước chè. Khi nước đang nóng, được đổ ra cốc hoặc ca to rồi há miệng, áp sát má vào để hơi nước xông vào miệng. Sau chừng 10 phút nước nguội, sẽ thấy trong cốc xuất hiện nhiều dải dịch nhầy, màu hơi vàng. Người dân ở đây gọi đó là “sâu” răng. Tuy nhiên theo các bác sĩ, thực chất đấy chỉ là dịch đờm.

Ngoài những phương pháp được nhiều người dùng đó, trên một số trang mạng, diễn đàn còn chia sẻ cho nhau nhiều cách chữa sâu răng “cực độc, cực lạ” như dùng con gián đất chà lên má, dùng con rệp nhét vào lỗ răng sâu, ngậm rượu trắng ngâm với lá bàng non, ngậm rượu trắng ngâm vỏ cây xà cừ…Các chuyên gia khuyến cáo những cách chữa trị sâu răng ấy hoàn toàn vô tác dụng và nguy hiểm, rất có thể sẽ gây ngộ độc, tổn thương niệm mạc miệng, nhiễm khuẩn…

Nhưng điều đáng lên án là nhiều “lang băm” lợi dụng sự thiếu hiểu biết của một bộ phận người dân để hành nghề “bắt sâu răng” lấy tiền. Trên một số diễn đàn mạng, xuất hiện nhiều clip “thầy lang” hành nghề dạo bắt “sâu” răng qua má. Theo những gì ghi lại trong những clip này thì người bệnh sẽ được “thầy lang” cho cầm một gói “thuốc” sền sệt ép vào má hoặc bôi trực tiếp loại thuốc màu hơi đen lên má mà theo thầy lang là để dụ “sâu” răng.

Sau chừng 30 phút, người bệnh bỏ gói thuốc đấy ra. “Thầy lang” tiếp tục dùng một mảnh vải bọc một ít “thuốc” rồi tiếp tục chấm lên má người bệnh ngay chỗ đau. Chỉ sau khi chấm thuốc chừng vài phút, “lầy lang” bắt ra từ má người bệnh những con sâu màu trắng, nhỏ như que tăm, dài chừng 1-2 cm. Điều lạ là khác với những con “sâu” răng là sợi huyết lấy ra từ mắt bằng cách dùng lá tía tô thì những con sâu này “đúng là sâu 100%”. Bởi chúng ngoe nguẩy, trườn bò thậm chí bật tưng tưng. Theo nghi ngờ của người viết, rất có thể “thầy lang” đã khéo léo gói những con sâu này vào túi “thuốc” dùng để chấm lên má người bệnh. Vì theo quan sát loại sâu này di chuyển rất nhau, khỏe, thon nhọn hai đầu và nhỏ nên chúng hoàn toàn có thể chui ra khỏi mảnh vải thưa nếu như bị gói trong đó với một loại chất khiến chúng khó chịu. Phản ứng của chúng rấtgiống những con giun đất khi gặp nước chanh hoặc các loại xà phòng.

Những clip này được quay ở những vùng quê chứng tỏ những “lang băm” nhắm đến những người thiếu hiểu biết để kiếm lời. Thậm chí, có những “lang băm” còn mặc đồ truyền thống của một dân tộc ít người ở vùng miền núi phía Bắc. Giá mỗi lần bắt “sâu” là 20 -25 nghìn đồng/người.Thậm chí không chỉ có những vùng sâu, vùng xa, ngay xã X.D (huyện Gia Lâm, TP. Hà Nội) cũng có “thầy lang” chuyên hành nghề bắt “sâu” răng. Cách làm của thầy Đ. là dùng  viên gạch nung đỏ rồi rắc lên một ít hạt lạ màu đen để trong chậu nước. Sau đó úp cái phễu nhôm có gắn ống tre lên. Người đến chữa sẽ ngậm vào ống tre đó để khói xông lên làm “sâu” răng chết, chảy ra cùng nước bọt. Với trò bịp bợm này, thầy Đ. đút túi 70 nghìn đồng/lần bắt “sâu”.

Đau răng thì đến nha sĩ

Bác sĩ Nguyễn Thị Phương Thúy – Trung tâm nha khoa Hà Đông – Hà Nội nhận xét: Việc một số người vẫn tin rằng có thể bắt sâu răng qua mắt cũng gián tiếp phản ánh sự thiếu hiểu biết về những kiến thức cơ bản của một loại bệnh hết sức phổ thông của một bộ phận lớn người dân. “Khi đau răng, tốt nhất người bệnh nên đến gặp nha sĩ để có thể chữa sớm. Tránh tốn công, mất tiền vào những phương pháp không hiệu quả mà còn có thể gây hậu quả xấu đến sức khỏe”, bác sĩ Thúy khẳng định.